“Het voorbeeld dat ik tijdens het gesprek noemde, was niet het beste voorbeeld. Ik bedacht mij achteraf nog een betere.” “Ik ben nog wat dingen vergeten te vertellen.” Dit soort uitspraken hoor ik regelmatig als ik als Recruiter een kandidaat bel om feedback te geven na een sollicitatiegesprek. Dat is zonde, want als ik bel is de beslissing al genomen. Door je goed voor te bereiden, kun je ervoor zorgen dat je tijdens het gesprek wél met de juiste voorbeelden komt. In deze blog deel ik 5 tips met je om een sollicitatiegesprek goed voor te bereiden.
Een sollicitatiegesprek begint vaak met een voorstelronde. Zorg dat je je kort en bondig voorstelt. Vertel niet je cv van achter naar voren, deze hebben ze al voor zich. Hou vooral de grote lijnen vast en vertel wat relevant is voor deze baan. Kijk ook goed naar je gesprekspartners, dan zie je of je hun aandacht nog hebt. En stel gerust de vraag: “zal ik hier nog iets meer over vertellen, of komt dat later in het gesprek?”. Of “is het zo voldoende, of willen jullie hier meer over weten?”. Door deze vragen te stellen weet je dat je ‘goed’ zit. En stap je niet in de valkuil dat je te langdradig wordt.
Denk vooraf goed na over waar je goed in bent. Wat zijn je pluspunten? Maar ook: wat zijn je ontwikkelpunten? Probeer als ontwikkelpunt iets anders te noemen dan ongeduldig of perfectionistisch, want dat doen heel veel kandidaten. Ga niet voor een eigenschap waarvan je denkt dat die het beste klinkt, kies iets dat écht zo is. Op deze manier kom je authentiek over en dat wil je. Je wil jezelf laten zien met alle plussen en minnen, zodat jouw gesprekspartners een goed beeld van jou hebben.
In iedere vacaturetekst staan wel een paar competenties vermeld. Ik raad altijd aan om bij drie competenties goede voorbeelden te bedenken. Als je die goed voorbereidt en eventueel vooraf uitschrijft, kun je in het gesprek alle kanten op. Vaak kun je één voorbeeld namelijk voor meerdere competenties gebruiken. Zoek de competenties op die voor de baan belangrijk zijn en zet alles op een rij: Wat was de situatie en het probleem? Wat heb ik toen gedaan? Wat was mijn rol? Welke stappen heb ik ondernomen? Hoe ging ik om met eventuele weerstand? Wat was het resultaat? En hoe kijk ik er op terug? Recruiters maken vaak gebruik van de STAR(T) methodiek, dat betekent dat er concreet wordt doorgevraagd op een voorbeeld.
Probeer zoveel mogelijk in de ‘ik’ te praten omdat je dan beter jouw rol laat zien. Benoem dan vooraf dat je spreekt vanuit de ‘ik’ en dat je dit doet omdat het anders niet duidelijk is wat jouw rol hierin was, ook al was het een teamprestatie.
De valkuil bij dit soort voorbeelden is dat kandidaten ‘wollig’ verwoorden, dus niet concreet. En one liners gebruiken zoals: we gingen met elkaar in gesprek, ik ging draagvlak creëren, we gingen met elkaar om tafel. Bij dit soort zinnen geef je geen inzicht over wat je hebt gedaan, het zijn algemene zinnen die geen beeld geven. Probeer die algemeenheden dus te vermijden.
En oefen vooraf zo’n gesprek met iemand buiten jouw eigen vakgebied om, snapt hij/zij wat je zegt of vertelt?
Denk goed na over jouw motivatie: waarom wil jij bij dit bedrijf werken? Waarom heb je interesse in de baan? Waarom denk je blij te worden van deze baan? Alleen een antwoord hebben op waarom je in de branche wil werken is niet goed genoeg, het gaat erom dat je ook duidelijk maakt waarom je specifiek bij deze organisatie wil werken. Wat daarbij kan helpen is dat je vooraf uitzoekt waar deze organisatie voor staat, wat de kernwaarden zijn of door op de site goed de verhalen van de collega’s te lezen. En dus wel specifiek benoemen wat deze organisatie jou komt brengen. Doe je huiswerk dus goed.
Hou er ook rekening mee dat de gesprekspartners vaak trots zijn op de organisatie waar zij werken. Dus als je aangeeft: het maakt mij niet uit bij welke bank of welk technologiebedrijf, sla je de plank mis. Juist door je te verdiepen, spring je eruit.
De vragen die jij stelt, zeggen iets over jou. Bereid deze dus ook goed voor. Als het een strategische rol betreft en jij stelt alleen maar ‘operationele vragen’, dan is dat niet handig. Daarmee zet je jezelf niet goed op de kaart. Zorg dat je ALTIJD nog vragen hebt. Je kunt ook vragen aan de interviewers wat zij zo leuk vinden aan hun werk bij de desbetreffende organisatie, die vraag wordt niet vaak gesteld.
Deze vijf punten lijken misschien soms best vanzelfsprekend. Maar dat zijn ze in de praktijk blijkbaar niet. Soms denken kandidaten: ik ga gewoon spontaan een gesprek in, en ik zie wel wat ze aan de andere kant van de tafel willen weten. Ik stel die vraag ook regelmatig: wat heb je gedaan ter voorbereiding? En als een kandidaat dan aangeeft ‘niets’, maakt hij toch niet zo’n goede indruk. Ik adviseer dit niet, ik weet vanuit de praktijk dat een goede voorbereiding leidt tot het beste resultaat.
