Als recruiter voer ik vaak sollicitatiegesprekken met kandidaten en hiring managers. Voor een van mijn vorige opdrachtgevers hadden we een gesprek met een senior kandidaat (Berend) voor een zware projectmanagersfunctie. Berend had veel ervaring bij verschillende organisaties, zijn cv zag er goed uit en wij hadden hem uitgenodigd voor een eerste gesprek. We vroegen hem: 'heb je een concreet voorbeeld waar je een issue hebt gehad met een van de projecten? En hoe heb je dit opgelost?' Berend had hier geen concreet antwoord op, hij verviel in algemeenheden. Zonde, want hierdoor kregen we geen goed beeld van hoe Berend werkt. In deze bijdrage deel ik hoe Berend dit beter aan had kunnen pakken en twee andere veelgemaakte missers bij een sollicitatiegesprek.
Het is een valkuil bij veel kandidaten dat op het moment dat we vragen naar aan concreet voorbeeld, het antwoord begint met: 'wat je dan meestal doet is met elkaar om tafel gaan en dat we het bespreken etc…’ Dat is juist niet wat we willen horen. We zien door zo’n algemeen antwoord weinig van je acties en gedrag. Probeer dus als er naar een concreet voorbeeld wordt gevraagd, ook echt een concreet voorbeeld te geven. Want dan kun je aantonen wat je hebt gedaan, anders blijf je hangen in de theorie en vaak ook in wollig taalgebruik. Ook hoor ik regelmatig: ‘ik weet niet hoe ik dat doe, dat doe ik gewoon’. Dat is niet voldoende, je moet zelf kunnen aangeven hoe je iets aanpakt. En dit is een kwestie van voorbereiden.
Denk goed na over jouw motivatie, waarom wil jij bij dit bedrijf werken? Een veelgemaakte ‘fout’ is dat kandidaten dan uitleggen waarom ze weg willen bij hun huidige baan, maar dat is niet het antwoord op de vraag. Op zich zou je dit wel kunnen combineren. Maar probeer vooral aan te geven waarom je het bedrijf zo mooi vindt, en waarom je de baan graag wilt doen.
Toen ik voor als interim recruiter bij diverse banken werkte hoorde ik regelmatig: “Of ik nu werk bij bank Y of X is maakt me niet zoveel uit, dat vind ik allebei prima.” Het is niet slim om dat te zeggen. Als je bijvoorbeeld in de bankensector wilt werken, probeer dan via de website uit te zoeken wat kenmerkend is voor de organisatie, en als dat datgene is wat je aanspreekt, benoem dat dan goed. Daarmee geef je aan dat je je hebt verdiept in de organisatie. En vergeet ook niet dat de mensen met wie je praat bij de organisatie, vaak trots zijn om te werken waar ze werken. Het kan dan ongeïnteresseerd overkomen als ze horen: “het maakt mij niet uit welke bank”. En dat is niet de bedoeling.
Een andere misser die gemaakt wordt is bij de vraag naar de motivatie, uitleggen waarom je aansluit bij de vacature in plaats van aangeven waarom je baan graag wilt. Waarom heb je interesse in de baan? Zeg dan niet: ‘omdat ik het al eerder heb gedan’. Dat hoor ik vaak, maar dat is geen antwoord op de vraag. Denk vooraf goed na over waarom je ‘blij denkt te worden’ van deze baan. Dat is vaak best een lastige vraag om te beantwoorden, maar de moeite waard om goed over na te denken. Want die vraag komt zeker! Blijf altijd authentiek in zo’n antwoord en gesprek. Zeg niets wat je niet meent.
Tot slot nog een tip: bedenk dat, ook al ervaren veel kandidaten dat soms niet zo, een sollicitatiegesprek een gewoon en gelijkwaardig gesprek is. Je hebt als kandidaat namelijk zelf ook een keuze; na het gesprek kun je besluiten om niet verder te gaan. Zie daarom ook het gesprek als een kans om erachter te komen of je ook echt blij denkt te worden van de baan. Dan hebben beide partijen uiteindelijk het meeste baat bij het gesprek.
